Pieterpad lopen: de route, praktische tips & hoogtepunten

Ga je het Pieterpad lopen? Wat een goed idee! Voor je begint zijn er een paar dingen die je moet weten. In dit artikel een overzicht.

Goed om te weten voor je dit leuke artikel vol Pieterpad tips gaat lezen: ik liep het Pieterpad in een keer in de zomer van 2020 (met een tentje). Naast het Pieterpad heb ik nog veel andere langeafstandswandelingen gelopen, zoals stukken van de Camino in Spanje, de Fishermen’s Trail in Portugal en de Jordan Trail in Jordanië. Ook liep ik meer dan 700 kilometer van de Pacific Crest Trail en de Arizona Trail (1300 kilometer) in Amerika. Op deze website deel ik mijn tips als ervaren wandelaar, niet alleen de praktische tips, maar ook hoe het is om als vrouw alleen te wandelen.

Over het Pieterpad: ontstaan & route

Het Pieterpad is de bekendste langeafstandswandeling in Nederland en er zijn dagelijks wandelaars te vinden die het Pieterpad lopen. Het Pieterpad is in totaal ongeveer 500 kilometer lang. De exacte lengte van het Pieterpad wijzigt nogal eens, doordat routes verlegd of omgeleid worden.

Ontstaan van het Pieterpad

Het Pieterpad werd in 1983 geopend en is bedacht door de vriendinnen Toos Goorhuis-Tjalsma en Bertje Jens. Zij waren echte wandelvriendinnen en wandelden voornamelijk in het buitenland, omdat er in Nederland geen langeafstandswandelpaden bestonden.

Bertje woonde in Groningen en Toos in Tilburg en ze besloten om ook eens in Nederland te gaan wandelen. Ze planden een route van Groningen naar Tilburg en terwijl ze wandelden bedachten ze dat het leuker zou zijn om van Pieterburen in het noorden van Groningen naar de Sint-Pietersberg helemaal in het zuiden van Nederland te lopen. Zo ontstond het Pieterpad.

Hoe loop je het Pieterpad?

Stap voor stap! Grapje natuurlijk, ik begrijp dat veel mensen met deze vraag zitten. Daarnaast zijn er nog veel andere, vergelijkbare vragen. Hoe loop je het Pieterpad? Waar begin je? Moet je het perse op volgorde lopen? Loop je in losse etappes of wil je liever het Pieterpad in een keer lopen? En loop je met je partner, met je vriendengroep of wil je het Pieterpad alleen lopen?

Dit artikel vol praktische tips is ontstaan naar aanleiding van mijn wandeltocht op het Pieterpad in de zomer van 2020. Ook heb ik in de jaren daarna diverse losse etappes opnieuw gelopen. Het Pieterpad blijft trekken! In de loop van de jaren heb ik regelmatig informatie toegevoegd en nu is het een compleet naslagwerk dat je kunt gebruiken als je van plan bent om het Pieterpad te lopen. Mocht je alsnog iets missen of een specifieke vraag hebben? Dan kun je altijd een berichtje achterlaten onder dit artikel. Veel lees- en wandelplezier!

Pieterpad route

Laten we beginnen bij het begin: wat is de route? Het Pieterpad start in Pieterburen, een klein dorpje in het Noorden van Groningen. Vanaf hier wandel je naar het zuiden, het eindpunt is de Sint-Pietersberg in Maastricht. Onderweg wandel je zowel over verharde als onverharde paden en zie je het Nederlandse landschap continu veranderen.

Het Groninger Landschap bestaat uit veel groene weides, je ziet veel molens, kerkjes en wandelt langs diverse kanalen. In Drenthe loop je langs weilanden vol koeien, door bossen en over de heide. Je wandelt ook dwars door Nationaal Park Drentsche Aa. Uiteraard zie in je Drenthe ook meerdere grote hunebedden (resten van prehistorische grafkamers).

In Overijssel veranderd het landschap weer en wandel je vooral door de bossen en door een heuvelachtig heidelandschap. Ook hier wandel je weer door een nationaal park: de Sallandse Heuvelrug. In Gelderland wandel je dwars door de Achterhoek en zie je veel kastelen. Na een stukje door Duitsland wandel je opeens even in een heuvelachtig landschap voor je Limburg inwandelt.

In Limburg volg je vooral de rivier de Maas (en wandel je een klein stukje door de provincie Noord-Brabant). Vanaf Sittard begint het heuvelachtige landschap weer en voor je het weet ben je in Maastricht.

Goed om te weten: de meeste mensen lopen van noord naar zuid, maar je kunt natuurlijk ook gewoon het Pieterpad van zuid naar noord lopen. In dat geval begin je in Maastricht en eindig je in Pieterburen.

Wat is de beste tijd om het Pieterpad te lopen?

Je kunt het Pieterpad het gehele jaar lopen, maar in mijn ervaring is het vooral fijn om het Pieterpad tussen mei en oktober te lopen.

Houd er rekening mee dat het in de zomermaanden veel drukker dan in de wintermaanden. In de zomer zijn er ook meer faciliteiten geopend langs het pad. Niet alleen horeca, maar campings zijn meestal gesloten in de winter. Daarnaast is het in de weekenden drukker op het pad dan doordeweeks, veel mensen gebruiken de weekenden om losse etappes te lopen.

Pieterpad etappes

Het Pieterpad is opgedeeld in 26 verschillende etappes. De etappes zijn tussen de 12 en 24 kilometer lang. De start- en eindpunt van een etappe is over het algemeen goed bereikbaar per openbaar vervoer, vaak is er zelfs een treinstation. Check Google Maps of 9292 voor de route vanaf jouw woonplaats naar het beginpunt (of eindpunt) van een etappe.

Uiteraard ben je niet verplicht om je precies aan de etappes te houden. Ik wilde het Pieterpad in 1 keer lopen en daardoor liep ik al snel meer dan 25 kilometer per dag. Daarom wandelde ik vaak anderhalf of twee etappes per keer. Dit kwam uiteindelijk ook beter uit met de campings waar ik wilde overnachten. Kijk op deze pagina voor alle Pieterpad etappes en een uitgebreide beschrijving van mijn route-indeling.

Natuurlijk kun je er ook altijd voor kiezen om de etappes juist in te korten en minder lange stukken te lopen. In Amerika hebben ze hier een mooi gezegde voor: hike your own hike. Niks is fout, doe vooral wat jij zelf het prettigst vindt.

De mooiste Pieterpad etappes

Als je een tien Pieterpadlopers vraagt: wat zijn je favoriete Pieterpad etappes?, dan krijg je tien verschillende antwoorden. Als ik zelf een top drie mag noemen, dan waren dit mijn favoriete Pieterpad etappes:

Zuidlaren – Rolde (etappe 4)

Na Zuidlaren wandel je zo Nationaal Park Drentsche Aa in. Het grootste deel van de etappe gaat over onverharde paden, door het bos en over de heide. Vooral de Gasterse Duinen (met groot hunebed) en het enorme Ballooërveld zijn prachtige plekken om te wandelen. Vertrek op warme dagen zo vroeg mogelijk, want er is weinig schaduw op deze route.

Ommen – Hellendoorn (etappe 10)

Etappe 10 van Ommen naar Hellendoorn is erg heuvelachtig en mede daardoor een van mijn favorieten. Bos, heuvels en heide wisselen elkaar af en regelmatig klim je naar mooie uitzichtpunten, bijvoorbeeld op de Besthmenerberg en de Archemerberg.

Overigens is etappe 11 ook geweldig mooi, dan loop je namelijk dwars door Nationaal Park Sallandse Heuvelrug.

Sittard – Strabeek (etappe 25)

Ik vond het heerlijk om door een heuvelachtig landschap te wandelen en in Zuid-Limburg keek ik dan ook mijn ogen uit. Meteen na Sittard wandel je een heuvel op en vanaf dan wandel je door een prachtig glooiend landschap. Onderweg loop je door mooie dorpjes, zoals bijvoorbeeld het gehucht Terstraten.

Pieterpad lopen ervaringen

Wil je weten hoe het is om de etappes te lopen? Tijdens mijn wandeling hield ik wandelverslagen bij. Je kunt ze hieronder lezen.

Navigeren op het Pieterpad

Hoe navigeer je op het Pieterpad? Je kunt de Pieterpadboekjes gebruiken, maar ook gewoon de markeringen volgen of gps gebruiken.

De Pieterpadboekjes

Het NIVON geeft diverse handige gidsen uit voor de Langeafstandwandelpaden (LAW’s) in Nederland. Over het Pieterpad zijn er twee boekjes op de markt, deel 1 (van Pieterburen naar Vorden, de laatste versie is uit 2022) en deel 2 (van Vorden naar Maastricht, de laatste versie is uit 2023).

Door meeste Pieterpadlopers worden deze gidsen de ‘boekjes’ genoemd. Als je het Pieterpad loopt, zal je ongetwijfeld meerdere mensen zien lopen met een wit met rood Pieterpadboekje.

Heb je de Pieterpadboekjes echt nodig? Daar zijn de meningen over verdeeld.

In de boekjes staat de Pieterpad route uitgebreid beschreven en er staan duidelijke routekaarten in. Ook staat er per etappe wat de hoogtepunten zijn. Je leert ontzettend veel over het landschap en de historie van de plek waar je doorheen wandelt. Het nadeel van de Pieterpadboekjes is dat ze best wel zwaar zijn en dat de route niet altijd klopt omdat er wel eens omleidingen zijn.

Of je ze nou tijdens het wandelen gebruikt of niet, het is altijd goed om ze in ieder geval aan te schaffen. Zo steun je namelijk Stichting Pieterpad en deze stichting zorgt ervoor dat de paden goed begaanbaar zijn. Ook checken ze regelmatig of de route nog klopt en zorgen ze voor een omleiding als het nodig is.

Volg de markering

Het Pieterpad is over het algemeen erg goed gemarkeerd. Dit is een rood-witte markering en je ziet hem zeer regelmatig. Volg in principe altijd het pad met het rood-witte vlaggetje. Soms staat er een rood-witte pijl. En af en toe een kruis, dan moet je die afslag vooral niet nemen. Let wel op: de rood-witte markering wordt gebruikt voor meerdere langeafstandspaden in Nederland. Meestal staat het erbij voor welk pad het is, maar als je twijfelt, raadpleeg dan altijd het boekje of de GPS om te voorkomen dat je de verkeerde kant oploopt.

Gebruik GPS

Je kunt ook GPS gebruiken om het Pieterpad te lopen. Je kunt per etappe een gpx-bestand downloaden op de website van het Pieterpad en op je telefoon openen met een GPS viewer. Zelf gebruikte ik hiervoor de app GPS viewer, maar je kunt uiteraard ook een andere gebruiken zoals ViewRanger, Gaia of Topo.

Pieterpad overnachtingen

Wil je meerdere etappes achter elkaar lopen en onderweg slapen aan (of in de buurt van) het Pieterpad? Er zijn een paar opties qua overnachten.

Overnachten in hotels en B&B’s

Tijdens vrijwel elke etappe kom je wel door meerdere dorpjes waar je kunt overnachten. Vaak zijn er B&B’s en soms zijn er ook hotels. Je kunt makkelijk een kamer boeken via Booking.com.

Zelf heb ik op deze manier twee leuke overnachtingen geboekt:

• Hotel-Restaurant Wanders in het Duitse Elten (halverwege etappe 16). Fijn (basic) hotel in een leuk stadje met meerdere restaurants en supermarkten. Het ligt op ongeveer 1,5 kilometer van het Pieterpad.
• B&B Op de Burg in Venlo (eindpunt etappe 21). Comfortabele B&B met vriendelijke eigenaars. ’s Ochtends krijg je een overheerlijk ontbijt geserveerd. De B&B ligt slechts twee minuten lopen van het Pieterpad.

Overnachten via Vrienden op de fiets

Via Vrienden op de fiets kun je als wandelaar of fietser overnachten bij mensen thuis. Voor €8 per jaar kun je lid worden (als je niet in Nederland woont, kost een lidmaatschap €10 per jaar). Als je lid bent, dan kun je via de website zoeken naar plekken om te overnachten. Een overnachting via Vrienden op de fiets kost €25 en een ontbijt is meestal inbegrepen.

Kamperen

Je kunt natuurlijk ook wandelen met je tentje op je rug en gaan kamperen. Wildkamperen mag (helaas) niet in Nederland, maar gelukkig zijn er genoeg campings te vinden in de buurt van het Pieterpad. Campings kun je vinden door in het Pieterpadboekje te kijken, op de website van het Pieterpad of op Google Maps door te zoeken op “camping”.

Zelf heb ik vooral gekampeerd toen ik het Pieterpad liep en dit waren mijn favoriete campings:

• Minicamping Pieterom in Sleen (eindpunt etappe 6). Klein en gezellig, de kippen lopen tussen de tenten.
• Camping Twilhaar is een natuurkampeerterrein tussen Haarle en Nijverdal (etappe 11) en ligt ongeveer 1 kilometer van het Pieterpad in het bos.
• Camping de Slangenburg in Doetinchem (etappe 15). 55+ camping met goede voorzieningen.
• Camping Het Spikkerdal bij Roermond (etappe 23). Kleinschalig kampeerterrein bij een boer.

Tijdens mijn wandeltocht markeerde ik alle campings in de buurt van het pad in Google Maps. Meestal belde ik de middag ervoor of er een plekje voor mijn kleine trekkerstentje beschikbaar was. 9 van de 10 keer was het geen probleem (in het hoogseizoen).

Eten op het Pieterpad

Als je het Pieterpad loopt kom je regelmatig door een dorpje en vrijwel elk dorp heeft wel een supermarkt. Ook zijn er meer dan genoeg horecagelegenheden (ook wel pleisterplaatsen genoemd) te vinden aan het pad. Veel daarvan zijn te vinden in het Pieterpadboekje of via Google Maps.

Neem altijd zelf wat snacks en water mee. Je kunt in vrijwel ieder dorp je waterfles vullen (er staat opvallend vaak een waterkraan in de buurt van de kerk), maar ik heb zelf ook wel eens bij mensen langs de route gevraagd of ze hem wilden vullen. Dat is nooit een probleem.

Let op: Op etappe 5 (Rolde – Schoonloo) zijn geen horecagelegenheden. Neem voor deze etappe dus zelf eten en drinken mee.

Soms kom je onderweg ook leuke verrassingen tegen, zoals het beroemde “toetjesbankje” (een picknicktafel met een grote koelbox waarin toetjes zitten) of een verstopte theetuin. Als je iets wilt eten en drinken bij een van deze leuke plekken heb je contant geld nodig.

Vervoer van en naar het Pieterpad

Veel mensen gebruiken het openbaar vervoer om naar het begin- of eindpunt van een etappe te komen. Je kunt het makkelijkst de routes uitstippelen via 9292 of Google Maps. Zorg ervoor dat je een OV-chipkaart hebt (met saldo), want je kunt niet overal een los kaartje kopen.

Sommige mensen lopen een etappe per keer en gaan en zetten fietsen bij het eindpunt neer en hun auto bij het beginpunt van een etappe. Zo kunnen ze na het wandelen weer terugfietsen naar hun auto.

Wat neem je mee als je het Pieterpad loopt?

Ben je een dagwandelaar en loop je losse etappes? Of loop je meerdere etappes in een keer en overnacht je in een B&B? Of loop je met een tent? Er zijn een paar dingen die je moet meenemen als je het Pieterpad loopt.

Dagwandelaar

Als je alleen maar een losse etappe gaat wandelen op het Pieterpad dan heb je niet zoveel nodig. Ik zou een goede dagrugzak aanraden van 10 tot 25 liter. Zelf ben ik erg fan van de rugzakken van Osprey en Deuter, deze zijn zeer geschikt voor dagwandelingen.

Neem in ieder geval een (hervulbare) waterfles mee, wat snacks, een kleine EHBO-set (met blarenpleisters) en een powerbank (zeker als je je smartphone gebruikt om de GPS te volgen). Vergeet bij zonnig weer niet om zonnebrand en een petje mee te nemen.

Op sommige plekken (vooral in de bossen) is insprectenspray ook handig. In principe zijn er vrij veel bankjes te vinden langs het pad, maar als je lekker wilt zitten is een zitmatje ook fijn om mee te nemen.

Lees ook: Wat zit er in mijn dagrugzak? Paklijst voor een dagwandeling

Overnachten in hotels, B&B’s of Vrienden op de fiets

Als je onderweg overnacht in een B&B, hotel of vrienden op de fiets heb je natuurlijk een extra setje kleding nodig en wat toiletspullen. Neem in dat geval een iets grotere rugzak mee, eentje van 30 tot 40 liter is perfect.

Probeer niet te veel mee te nemen, je moet het tenslotte allemaal op je rug dragen. Tijdens mijn wandeling op het Pieterpad kwam ik een man tegen die net zo’n grote tas droeg als ik. De mijne zat vol met kampeerspullen, hij had voor iedere dag schone onderbroeken en sokken mee. Dat is echt niet nodig, je kunt die prima om de dag even wassen.

Kamperen

Als je gaat kamperen tijdens je wandeling op het Pieterpad heb je allereerst een grotere backpack nodig waar al je spullen in passen. Koop niet de eerste de beste, want een backpack moet goed zitten, zeker als je een langeafstandswandeling gaat maken. Het is verstandig om je daarom in een gespecialiseerde winkel te laten adviseren en er een aantal te passen. Zelf heb ik een Osprey Aura AG 65 waar ik erg blij mee ben.

Als je gaat kamperen heb je natuurlijk meer nodig dan de eerder genoemde items, denk hierbij aan:

• Een lichtgewicht tent. Op het Pieterpad gebruikte ik een tent van Naturehike. Maar er zijn natuurlijk nog meer opties! Lees ook het artikel Lichtgewicht tent: 5 fijne trekkerstenten voor wandelaars.
• Een lichtgewicht slaapmat, bijvoorbeeld deze van Therm-a-Rest.
• Een warme lichtgewicht slaapzak. Het kan in Nederland soms flink afkoelen ’s nachts, dus neem een warme slaapzaak mee.
• Een kooksetje. Ik gebruik de MSR Pocket Rocket in combinatie met dit potje van GSI Outdoors. Al haalde ik ook vaak een maaltijdsalade onderweg.

Wil je een volledige paklijst zien van mijn wandeling op het Pieterpad? Lees: Paklijst wandelvakantie: kamperen op het Pieterpad

Hoeveel kost het om het Pieterpad te lopen?

Het Pieterpad lopen is natuurlijk gratis, maar je zal ongetwijfeld kosten hebben aan vervoer, wandelspullen en overnachtingen. Hoeveel dat precies is, dat hangt er helemaal vanaf hoe je het doet.

Ga je tijdens elke etappe uitgebreid uit lunchen en slaap je onderweg in een luxe hotel? Dan is het natuurlijk een stuk duurder dan wanneer je kampeert en zelf eten kookt. Ik deed dat laatste en was ongeveer €800 kwijt voor drie weken wandelen op het Pieterpad. Bekijk hier een overzicht van mijn kosten op het Pieterpad.

Het Pieterpad fietsen

Wist je dat het Pieterpad ook kunt fietsen? Daarover kun je meer lezen in het boek Fietsen langs het Pieterpad van Robert Poutsma en Ad Snelderwaard.

Veel gestelde vragen over het Pieterpad

Ik heb inmiddels al heel veel informatie gegeven over het lopen van het Pieterpad. Ik hoop dat je er iets aan hebt! Er zijn nog een paar veel gestelde vragen die ik wil beantwoorden.

Extra informatiebronnen voor het Pieterpad

Naast de Pieterpadboekjes zijn er ook meerdere informatiebronnen waarmee je je kunt voorbereiden als je het Pieterpad gaat lopen. Zo is het altijd handig om op de officiële website van Stichting Pieterpad te kijken voor de laatste wijzigingen in de route en overnachtingsmogelijkheden.

Heb je vragen of wil je weten wie er nog meer op het Pieterpad lopen, dan zou ik lid worden van de Facebookgroep Pieterpad Wandelaars. Als je op zoek naar accommodatie op een bepaalde etappe, dan kun je ook lid worden van de Facebookgroep Pieterpad overnachtingen.

Dit waren al mijn tips voor jou als je het Pieterpad gaat lopen. Ik heb geprobeerd om een zo compleet mogelijk overzicht te geven. Mis je nog dingen of heb je vragen over een van de onderwerpen die ik in dit artikel noem? Laat dan vooral een berichtje achter onder dit artikel.

Meer mooie wandelingen in Nederland

Wil je naast het Pieterpad nog meer mooie wandelingen in Nederland ontdekken? Deze artikelen zijn ook leuk om te lezen:

• 10x de mooiste meerdaagse wandeltochten in Nederland
• Wandelen in Nederland: 14 mooie wandelroutes (dagwandelingen)
• Overzicht: alle langeafstandswandelingen in Nederland (LAW’s)

Daarnaast deel ik in mijn tweewekelijkse nieuwsbrief ook regelmatig leuke reisverhalen, goede reisaanbiedingen en tips voor de mooiste bestemmingen. Schrijf je in.

Dit artikel verscheen voor het eerst in oktober 2020. Laatste update: augustus 2023.

Hoi, en wat leuk dat je deze disclaimer leest! Zoals je misschien begrijpt is het onderhouden van een website zoals deze niet gratis. Daarom zou ik het fijn vinden als je iets koopt of boekt via de links in dit artikel. Het kost jou helemaal niets extra en ik krijg een kleine commissie. Dank je wel! Klik hier voor meer informatie.