Porto of Lissabon: welke Portugese stad past het beste bij jou?

Is Porto of Lissabon leuker voor een stedentrip? Ik bezocht beide steden en deel mijn eerlijke vergelijking. Plus: waarom je ze ook prima kunt combineren!

Lissabon en Porto: perfecte steden voor een stedentrip

Als groot liefhebber van Portugal en iemand die er ieder jaar een paar maanden woont, krijg ik regelmatig de vraag: wat is leuker, Porto of Lissabon? Een lastige keuze, want ik heb beide steden bezocht en ze hebben allebei iets unieks.

Lissabon voelt voor mij bijna als een tweede thuis. Ik ben er vaak en graag, dwaal het liefst door de straatjes van Alfama, geniet van het uitzicht vanaf een van de vele miradouros en drink een kopje koffie terwijl ik het leven in de stad bekijk. Toch heeft ook Porto een speciaal plekje in mijn hart veroverd. Die stad is kleiner, maar er hangt een onwijs fijne sfeer. Denk aan kleurrijke huizen, smalle straatjes, uitzicht over de Douro en dat ruige randje dat Porto extra bijzonder maakt.

Beide steden liggen aan de westkust van Portugal en zijn heel makkelijk bereikbaar vanuit Nederland, met dagelijkse directe vluchten vanaf meerdere luchthavens. Lissabon ligt iets zuidelijker en is met ruim een half miljoen inwoners de grootste stad van het land. Porto ligt in het noorden en is met zo’n 230.000 inwoners een stuk kleiner, maar vormt samen met de omliggende gemeenten wel een van de belangrijkste stedelijke gebieden van Portugal.

In dit artikel zet ik de twee steden naast elkaar. Ik vergelijk ze op het gebied van sfeer, bezienswaardigheden, eten, prijzen, openbaar vervoer en omgeving. Bij elk onderdeel kies ik een winnaar en aan het eind trek ik een conclusie. Welke stad is volgens mij de beste keuze? En als je geen zin hebt om te kiezen, vertel ik je ook hoe je ze prima kunt combineren tijdens een enkele reis door Portugal.

Porto of Lissabon: een vergelijking

Twee prachtige steden, elk met een eigen karakter. Laten we beginnen met de sfeer, want die is natuurlijk ontzettend belangrijk!

Sfeer en karakter

Porto voelt voor mij als een stad waar je de Portugese geschiedenis nog duidelijk in terugziet. Het is wat kleiner en rustiger dan Lissabon en heeft een rauw randje dat de stad wat extra charme geeft. Je loopt er door smalle straatjes waar de stoep soms overgaat in een trap, oude huizen zijn nog bedekt met verweerde azulejos en opeens sta je naast een kerk met een enorm tegelkunstwerk op de gevel. Die tegels geven de stad iets eigens en je merkt dat veel van de oude details nog bewaard zijn gebleven.

Wat ik zelf superfijn vond in Porto, is het ritme van de stad. Je kunt eindeloos langs de Douro slenteren, waar gezellige terrasjes je uitnodigen om even te gaan zitten. Porto voelt toegankelijk en overzichtelijk. Het is makkelijk om de stad snel te leren kennen, waardoor je je er zo thuis voelt.

Lissabon is in veel opzichten groter, drukker en wereldser. De stad heeft een energie die ik ook heel mooi vind, zeker als ik door de wijk Alfama loop en de oude trams zie rijden.

Ik verbleef hier eens een week en kon ’s avonds als mijn raam open stond, fado horen vanuit een restaurantje verderop in de straat. Zulke momenten blijven je bij. En ook overdag zijn er genoeg rustige plekjes te vinden: op een van de vele miradouros bijvoorbeeld, waar je met een kop koffie of een broodje uitkijkt over de stad.

Toch merkte ik tijdens mijn laatste bezoek aan Lissabon dat het karakter van de stad aan het veranderen is. Het voelt een stuk toeristischer dan een paar jaar geleden, er staan opeens overal tuktuks om toeristen rond te rijden en de free city tours zijn niet meer te tellen. Dat drukkere karakter haalt voor mij iets weg van de sfeer die ik er ooit zo bijzonder vond.

• Winnaar: Porto. Voor mij wint Porto het op dit vlak. De stad voelt authentieker, rustiger en meer in balans.

Bezienswaardigheden

Als je kijkt naar de grote bezienswaardigheden, dan heeft Lissabon duidelijk de overhand. Denk aan de historische wijk Belém met de imposante Torre de Belém en het Mosteiro dos Jerónimos, het kasteel van São Jorge, de iconische tram 28, de grote pleinen, musea en uitzichtpunten.

Stuk voor stuk van die plekken die bijna iedereen op zijn lijstje heeft staan. En terecht ook. Lissabon biedt je de mogelijkheid om in een paar dagen tijd flink wat culturele hoogtepunten af te vinken. Ideaal als je houdt van een volle planning en graag veel wilt zien.

Lees ook: De mooiste Lissabon bezienswaardigheden

Porto is anders. Natuurlijk zijn er ook hier bekende plekken, zoals de Dom Luís I-brug, de kathedraal, de oude wijk Ribeira en de portkelders aan de overkant van de rivier. Maar het is niet per se een stad waar je van de ene highlight naar de andere hopt.

In Porto draait het veel meer om de sfeer, het dwalen door steegjes, het onverwachts ontdekken van een klein parkje of een mooie gevel vol tegels. De stad voelt minder gemaakt voor toeristen en daardoor misschien ook minder spectaculair, maar wel verrassender.

Lees ook: Toffe Porto bezienswaardigheden die je niet mag missen

• Winnaar: Lissabon. Als het gaat om bezienswaardigheden in de klassieke zin van het woord, zoals monumenten, musea, plekken die je gezien moet hebben, dan is Lissabon de duidelijke winnaar.

Eten en drinken

Als ik terugdenk aan mijn reizen naar Lissabon en Porto, dan zie ik vooral veel volle borden, gezellige restaurants en heerlijke koffiemomentjes voor me. Toch vind ik dit misschien wel het lastigste onderdeel om een winnaar aan te wijzen, omdat mijn ervaring niet helemaal in balans is. Tijdens een bezoek aan Porto had ik namelijk een voedselvergiftiging (niet opgelopen in Porto) en dat helpt natuurlijk niet mee deze vergelijking.

Maar los van die pech is er in Porto genoeg lekkers te vinden qua eten en drinken. De stad staat bekend om stevige kost, met als bekendste voorbeeld de francesinha: een soort supertosti met vlees, gesmolten kaas en biersaus. Niet per se licht, maar wel typisch Porto. En dan is er natuurlijk de portwijn. Die is hier echt onderdeel van de cultuur. Een rondleiding door een van de vele porthuizen langs de Douro is dan ook bijna verplichte kost.

Lissabon heeft op culinair vlak een andere vibe. Lichter, gevarieerder en misschien ook wat verfijnder. Ik at er de laatste keren vooral veel vis, vaak heel simpel bereid maar zó smaakvol. Ook het aanbod aan restaurants is groot: van traditionele tascas tot moderne eetplekjes en foodhallen zoals Time Out Market.

Wat voor mij echt onlosmakelijk verbonden is met Lissabon, is de pastel de nata. Die vind je overal in de stad, vers uit de oven, met of zonder kaneel en poedersuiker. Ze komen oorspronkelijk uit Belém, een wijk in het westen van Lissabon en daar zit ook de beroemde bakkerij Pastéis de Belém. Maar eerlijk gezegd vind ik die niet de beste. Ik heb in Lissabon heel wat andere plekken ontdekt waar ze veel lekkerder waren.

In Porto kom je ook pastel de nata tegen hoor, maar het is me daar gewoon minder opgevallen. Het voelt er niet als de snack van de stad, zoals in Lissabon. En misschien komt het ook doordat ik in Lissabon nu eenmaal veel vaker even een koffietje met een nata tussendoor haal. Dat is inmiddels vaste prik (overal waar ik ben in Portugal).

• Winnaar: Lissabon. Voor mij wint Lissabon het op dit vlak. Door de variatie, de visgerechten, het grotere aanbod aan leuke eetadresjes en natuurlijk mijn liefde voor pastel de nata.

Prijzen en betaalbaarheid

Als het op prijzen aankomt, merk je wel degelijk verschil tussen Lissabon en Porto, al is het niet enorm. Porto is over het algemeen net wat vriendelijker voor je portemonnee. Denk aan lagere prijzen voor accommodaties, een glas wijn op een terras of een eenvoudige maaltijd in een lokaal restaurant. Vooral als je een beetje buiten het centrum kijkt, kun je in Porto voor relatief weinig geld goed eten en slapen.

In Lissabon ligt het prijsniveau iets hoger, zeker in toeristische buurten. Een kop koffie of een pastel de nata is er nog steeds prima betaalbaar, maar voor een diner in een populair restaurant of een centrale overnachting ben je al snel wat meer kwijt dan in Porto. Ook de Airbnb-prijzen zijn in Lissabon in de afgelopen jaren flink gestegen, zeker sinds de stad zo populair is geworden bij digitale nomaden en toeristen.

• Winnaar: Porto. Op het gebied van betaalbaarheid wint Porto het voor mij. Zeker als je met een wat kleiner budget reist, krijg je hier veel waarde voor je geld.

Openbaar vervoer en bereikbaarheid

Wat betreft openbaar vervoer doen beide steden het ontzettend goed. Zowel in Porto als in Lissabon kun je je makkelijk verplaatsen met metro, tram (beide steden hebben van die mooie oude trams!), bus of trein. Toch zijn er wat verschillen in gebruiksgemak en schaalgrootte die je ervaring kunnen beïnvloeden.

In Lissabon werkt het openbaar vervoer over het algemeen heel soepel. Je koopt een Viva Viagem-kaart die je kunt opladen en gebruiken in metro, tram en bus. Ideaal als je meerdere dagen in de stad bent. De metrolijnen brengen je snel van het vliegveld naar het centrum en ook tussen de verschillende wijken reis je vlot.

Porto heeft ook een goed metronetwerk, maar het systeem werkt iets anders. Je moet bij elke rit vooraf aangeven hoeveel zones je gaat reizen, wat het wellicht wat lastiger maakt. Aan de andere kant is Porto een stuk compacter, waardoor je in de praktijk vaak helemaal geen ov nodig hebt. Veel bezienswaardigheden liggen op loopafstand van elkaar en je zit zo aan de rivier of in een andere wijk.

Lees ook: Openbaar vervoer in Porto: zo werkt het

Wat ik in beide steden aanraad, is om de Uber app op je telefoon te zetten. Zeker als je met z’n tweeën of meer reist, is dat vaak net zo goedkoop (soms zelfs voordeliger) dan het openbaar vervoer. En het scheelt tijd als je moe bent of ergens net buiten het centrum verblijft.

• Winnaar: Gelijkspel. Lissabon scoort op gebruiksgemak van het ov-systeem, Porto op overzichtelijkheid en compacte afstanden.

Omgeving en dagtrips

Zowel Porto als Lissabon zijn geweldige uitvalsbases voor dagtrips. Toch zijn er wat verschillen in sfeer en bereikbaarheid van de omliggende plekken.

Vanuit Lissabon heb ik inmiddels meerdere dagtrips gemaakt, en ik blijf me verbazen over hoe makkelijk je er even helemaal uit bent. De mooie paleizen van Sintra, de stranden en boulevard van Cascais, of de iets minder bekende vissersstad Setúbal: het zijn allemaal plekken die je heel gemakkelijk met het openbaar vervoer bereikt. Voor mij hoort een dagtrip bijna standaard bij een verblijf in Lissabon.

Lees ook: 12 leuke dagtrips vanuit Lissabon

In Porto heb ik zelf helaas nog geen dagtrips kunnen maken, doordat ik tijdens een van mijn bezoeken te maken kreeg met voedselvergiftiging. Maar er staan zeker een paar dingen hoog op mijn lijstje voor de volgende keer. Braga bijvoorbeeld, met het indrukwekkende heiligdom Bom Jesus do Monte, en Guimarães, de middeleeuwse stad die vaak wordt genoemd als de ‘geboorteplaats van Portugal’.

Ook een tour door de Dourovallei lijkt me fantastisch, met alle wijngaarden tegen de heuvels, mooie uitzichten en kronkelende wegen langs de rivier. Veel reizigers boeken hier een georganiseerde dagtour, bijvoorbeeld inclusief boottocht of wijnproeverij.

Op papier heeft Porto dus minstens zoveel te bieden qua omgeving, maar ik kan er persoonlijk nog niet genoeg over zeggen. Wat ik wél weet: ik ga zeker terug om het zelf te ervaren.

• Winnaar: Lissabon. Op basis van mijn eigen ervaringen wint Lissabon deze ronde. De mogelijkheden voor dagtrips zijn er gevarieerd, goed bereikbaar en het voelt elke keer alsof je een mini-vakantie binnen je vakantie hebt.

Porto of Lissabon: de winnaar!

Als je tot hier hebt gelezen, dan snap je vast waarom deze keuze zo lastig is. Porto en Lissabon zijn allebei geweldig, maar op totaal verschillende manieren. Lissabon is groter, veelzijdiger en heeft een flinke lijst aan bezienswaardigheden en dagtrips. Er is altijd wat te doen. Porto is kleiner, rustiger en daardoor misschien wat intiemer. De stad verrast je vooral als je er gewoon zonder enig plan doorheen wandelt en de sfeer op je laat inwerken.

Zelf merk ik dat ik de laatste jaren wat meer naar Porto neig. Juist omdat het er iets minder toeristisch aanvoelt, en je sneller een band opbouwt met de stad. Maar als het om bezienswaardigheden, eten en dagtrips gaat, is Lissabon weer moeilijk te verslaan.

En de winnaar is… Lissabon (met een klein voorsprongetje)
Maar dat betekent niet dat Porto het aflegt. Sterker nog: als je de tijd hebt, zou je eigenlijk geen keuze moeten maken.

Combineer Porto en Lissabon

Het mooie aan Portugal is dat de afstanden relatief klein zijn. Je kunt Porto en Lissabon prima combineren in een reis. Tussen de twee steden reis je in zo’n 3 tot 4 uur met de trein. Heel comfortabel, betaalbaar en ook nog eens met prachtige uitzichten onderweg.

Je zou bijvoorbeeld kunnen starten in Porto, de wat rustigere van de twee, en je reis afsluiten in het levendige Lissabon. Of juist andersom, als je liever eindigt met wat meer ontspanning. Trek je er een week of langer voor uit, dan kun je ook onderweg nog ergens stoppen. Bijvoorbeeld in Coimbra, een sfeervolle studentenstad met een rijke geschiedenis.

Kortom: je hoeft echt niet te kiezen. Maak er een mooie reis van langs twee totaal verschillende, maar allebei onvergetelijke steden.