18 bijzondere bezienswaardigheden in Drenthe

De mooie bezienswaardigheden in Drenthe zitten vol natuur, historie en cultuur. Tips voor mooie plekken tijdens je bezoek aan de provincie.

Ontdek Drenthe!

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Drenthe is wat mij betreft de mooiste provincie in Nederland. Ik heb er nog nooit gewoond (alleen in Groningen, Friesland en Noord-Holland), maar ik sluit niet uit dat ik hier ooit op zoek ga naar een huisje, het is namelijk zo’n fijne plek! Dat heeft vooral te maken met de rust en de stilte, als wandelaar ga ik daar goed op.

Ik kom elk jaar wel een paar keer in Drenthe, er woont familie, maar ook om de natuur op te zoeken. Er zijn drie nationale parken die ieder een eigen karakter hebben: het Drents-Friese Wold, het Dwingelderveld en de Drentsche Aa. Hier kun je nog uren lopen zonder een spoor van bebouwing te zien.

Maar Drenthe is meer dan natuur alleen. Het is ook de provincie waar de geschiedenis overal aanwezig is. Denk aan de hunebedden die al duizenden jaren overeind staan, of de Hondsrug die officieel UNESCO Geopark is en gevormd werd door gletsjers in de ijstijd. Overal kom je oude esdorpen en brinkjes tegen, waar je meteen voelt dat mensen hier al eeuwenlang samenleven met het landschap. En de verhalen uit de Tweede Wereldoorlog, zoals die van kamp Westerbork, maken diepe indruk.

Met die combinatie van natuur, historie en cultuur is Drenthe een bestemming die altijd blijft verrassen. In dit artikel neem ik je mee langs een aantal plekken die laten zien wat deze provincie zo bijzonder maakt.

De mooiste bezienswaardigheden in Drenthe

Ben je benieuwd naar de mooiste plekken in Drenthe? Hier komen ze.

Het Drents-Friese Wold

Ik begin deze lijst met de meest recente plek waar ik ben geweest: het Drents-Friese Wold. Ik paste hier op een kat en verbleef in een klein huisje midden in het bos. Dat was echt zo genieten! Het Drents-Friese Wold is een van de drie nationale parken in Drenthe en een van de grootste natuurgebieden van Nederland. Een deel ervan ligt in Friesland.

Hoewel het gebied vooral uit bos bestaat, vind je er ook zandverstuivingen en heidevelden, die in augustus prachtig paars kleuren. Vooral voor wandelaars en fietsers is dit een fijn gebied om te ontdekken: er zijn tientallen routes die je langs de mooiste plekken leiden. Doordat het zo groot en afwisselend is, kun je hier makkelijk meerdere keren terugkomen zonder hetzelfde pad te hoeven volgen.

Ik liep hier o.a. de Trage Tocht Oude Willem. Check de video hieronder voor een impressie:

@opreismetco Op zoek naar een mooie wandeling in Drenthe? 🌿 Ik pas momenteel op een huisje midden in Nationaal Park Drents-Friese Wold en dat is natuurlijk de perfecte plek om te gaan wandelen. De Trage Tocht Oude Willem (18 km, bij mij bijna 20 😉) bleek een hele fijne verrassing: paarse heidevelden, stille bossen en stukken grasland die soms wat avontuurlijk onbegaanbaar waren. Precies wat ik leuk vind 😊 Trage Tochten draaien altijd om natuur en minstens 70% onverhard, en dat merk je echt. Het is een rondwandeling, dus je kunt starten waar je wilt, bijvoorbeeld bij Camping Hoeve aan den Weg of Boscamping Appelscha. Ik vond dit een van de leukste tochten in de regio en kan ‘m echt aanraden als je hier in de buurt bent. #tragetocht #drentsfriesewold #wandeleninnederland #natuurwandeling #wandeltips ♬ origineel geluid – Jacoba | Op reis met Co

Diever

Een goede uitvalsbasis om het Drents-Friese Wold te ontdekken is het dorp Diever. Dit staat ook wel bekend als het Shakespeare-dorp. Al sinds 1946 worden er elke zomer toneelstukken van Shakespeare opgevoerd in het openluchttheater midden in het bos.

Ik vond het zelf ook altijd leuk om even door het dorp te dwalen, het heeft een charmante brink en oude boerderijen die typisch zijn voor Drenthe. Wil je graag een wandeling maken? Bij Parkeerplaats eendenvijver starten diverse rondwandelingen.

Kamp Westerbork

Een plek die je niet snel vergeet is kamp Westerbork. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit het doorgangskamp van waaruit tienduizenden Joden en Roma werden gedeporteerd. In het herinneringscentrum zie je persoonlijke verhalen en indrukwekkende tentoonstellingen die de cijfers een menselijk gezicht geven.

Het kamp zelf is grotendeels afgebroken, maar dat maakt het terrein niet minder indrukwekkend. Zo vind je er monumenten als de 102.000 stenen en de afgebroken spoorlijn. Het is geen makkelijke plek om te bezoeken, maar wel een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Drenthe.

Hunebedden

Wie Drenthe zegt, zegt hunebedden. Deze prehistorische grafmonumenten liggen verspreid over de hele provincie en zijn de oudste bezienswaardigheden van Nederland. Het grootste hunebed, D27, ligt in Borger en is bijna 23 meter lang. In het Hunebedcentrum (ook in Borger) leer je meer over hoe deze stenen hier terecht zijn gekomen en wat ze betekenden voor de mensen die ze duizenden jaren geleden bouwden.

Je komt de bijzondere gestapelde stenen overal in Drenthe tegen. Zelf vond ik hunebed D53 vlak bij Havelte erg bijzonder, omdat die midden in de paarse heide ligt. Vooral in de zomer is dat echt een plaatje om te zien.

Het Dwingelderveld

Het tweede nationale park op deze lijst is Nationaal Park Dwingelderveld, een plek waar ik zelf ook graag wandel. Het park staat bekend om de grootste natte heide van West-Europa. Je vindt er uitgestrekte vlaktes waar de wind vrij spel heeft en meerdere schaapskooien. Met wat geluk kom je zelfs een herder met zijn kudde tegen.

In elk seizoen heeft het gebied een andere sfeer: bloeiende heide in de zomer, mistige ochtenden in de herfst en bevroren plassen in de winter. Er zijn bezoekerscentra en uitkijktorens waar je een prachtig overzicht krijgt van het landschap.

Nog een extra tip: naast de Boslounge in Spier begint een van de mooiste plankenpaden van Nederland.

Radiotelescoop Dwingeloo

Als je een wandeling maakt over het Dwingelderveld, kan je het ronde bouwwerk aan de rand van het bos bijna niet missen. De radiotelescoop bij Dwingeloo is een van de oudste draaibare radiotelescopen ter wereld. Het bouwwerk werd in 1956 in gebruik genomen en speelde een belangrijke rol in de beginjaren van de radioastronomie.

Tegenwoordig wordt de telescoop niet meer voor groot onderzoek gebruikt, maar wel door amateurs en studenten. Het imposante gevaarte midden in de natuur is vrij te bezoeken, en er worden regelmatig rondleidingen en activiteiten georganiseerd.

Kijk op de officiële website voor meer informatie.

Geopark de Hondsrug

De Hondsrug is een uniek gebied dat zijn oorsprong vindt in de ijstijd en tegenwoordig erkend is als UNESCO Geopark. Het gebied loopt grofweg van de stad Groningen tot aan Coevorden en het Bargerveen bij Emmen.

Het landschap bestaat uit langgerekte ruggen en dalen, waar je de geschiedenis nog goed in terugziet: van zwerfkeien en hunebedden tot grafheuvels en eeuwenoude karrensporen. Er zijn maar weinig plekken in de wereld met zoveel zichtbare prehistorische sporen bij elkaar.

Op de officiële website vind je een kaart van het gebied met alle bezienswaardigheden.

Blauwe Meer

Onlangs bezocht ik voor het eerst het Blauwe Meer, omdat ik zelf wilde zien of de kleur echt zo bijzonder was. Tijdens mijn bezoek had het water een turquoise tint, maar indrukwekkend was het zeker. Het meer steekt duidelijk af tegen de meer bruine plassen die je meestal in Nederland ziet.

Het Blauwe Meer ligt bij Hoogersmilde en is ontstaan door zandafgravingen. Tegenwoordig is het een recreatiegebied waar je kunt wandelen, fietsen en zwemmen. Zeker een leuke plek om eens te ontdekken.

Orvelte

Orvelte is een van de mooiste esdorpen van Drenthe en voelt bijna als een openluchtmuseum. De oude boerderijen, klinkerstraatjes en ambachtelijke winkeltjes geven je het idee dat de tijd hier heeft stilgestaan. Je kunt er onder andere een monumentale boerderij bezoeken en zo een goed beeld krijgen van het plattelandsleven van vroeger. In de zomer worden er regelmatig markten en evenementen georganiseerd, dit maakt een bezoek vaak nog leuker.

Het Fochteloërveen

Een van de mooiste (en stilste) gebieden in Drenthe die ik al wandelend ontdekte, is het Fochteloërveen. Dit is een van de laatste hoogveengebieden van Nederland en ligt op de grens van Drenthe en Friesland. Het landschap bestaat uit uitgestrekte veenvelden, vennen en natte heide, die samen een bijna on-Nederlandse sfeer creëren. Het Fochteloërveen voelt op veel plekken nog ruig en ongerept. Vanaf de uitkijktoren De Zeven heb je een spectaculair uitzicht over het gebied.

Het Drents Museum in Assen

In Assen vind je het Drents Museum, een van de bekendste musea van Noord-Nederland. Het museum heeft een brede collectie met archeologische vondsten, waaronder veenlijken die duizenden jaren oud zijn. Ook vind je er schilderijen van bekende kunstenaars, zoals Vincent van Gogh.

Naast de vaste collectie zijn er regelmatig wisselende tentoonstellingen van internationale allure. Het museum haalde eerder al het nieuws met spraakmakende exposities en helaas ook met een kunstroof, wat nog maar eens laat zien hoe waardevol de collectie is.

Veenhuizen en het Gevangenismuseum

Drenthe kent nog meer bijzondere historische plekken en musea, en Veenhuizen is daar absoluut een van. Ooit was dit een van de Koloniën van Weldadigheid, waar arme gezinnen en wezen in de negentiende eeuw naartoe werden gestuurd om een nieuw bestaan op te bouwen.

Later kreeg Veenhuizen bekendheid als strafkolonie en werden er meerdere gevangenissen gebouwd. Nog altijd bepalen die imposante gebouwen het straatbeeld, wat het dorp een heel eigen karakter geeft. In het Gevangenismuseum leer je meer over deze geschiedenis: zowel over de vroege kolonie als over het moderne gevangeniswezen.

Zelf vind ik dit echt onwijs interessant en ik raad zeker aan om na je museumbezoek ook even door het dorp te lopen. Daar kom je nog verschillende monumentale panden tegen, vaak met informatieborden erbij die direct uitleggen wat dit vroeger was.

Het Veenpark

Heb je zin om nog meer over de Drentse geschiedenis te leren? In Barger-Compascuum ligt het Veenpark, een groot openluchtmuseum dat het verhaal van het Drentse veen vertelt. Je kunt er zien hoe turf vroeger werd gewonnen en hoe mensen in deze streek leefden. Er zijn oude huisjes, een schooltje en een turfschippershaven. Met een smalspoor en bootjes kun je ook zelf door het veenlandschap reizen. Het park combineert historie met een beetje avontuur en is daarmee interessant voor jong en oud.

Het Nationaal Park Drentsche Aa

Drenthe kent nog een derde nationaal park: de Drentsche Aa. Dit is een van de mooiste beekdalen van Nederland en het water slingert hier nog net zo door het landschap als eeuwen geleden. Rondom de beek liggen weer van die mooie esdorpen, akkers en oude bossen.

Als wandelaar kun je hier helemaal losgaan, want er lopen diverse mooie langeafstandswandelroutes door het gebied, zoals het Pieterpad. Wil je liever een korte rondwandeling maken, dan is de NS-wandeling Assen echt een aanrader, dit is een rondwandeling vanaf station Assen en loopt dwars door Nationaal Park Drentsche Aa (inclusief hunebedden en grafheuvels).

Havelterberg

Ik liep eens om zeven uur ’s ochtends over de Havelterberg en dat was echt schitterend. Dit natuurgebied bestaat uit heidevelden, bossen en hunebedden. In de zomer staat de heide prachtig paars in bloei en kun je er volop wandelen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was dit gebied in gebruik als vliegveld, waarvan de bomkraters nog altijd zichtbaar zijn. De Havelterberg combineert dus bijzondere natuur met een stukje geschiedenis.

Het Balloërveld

Als iemand mij vraagt naar het mooiste heideveld van Nederland, dan noem ik waarschijnlijk het Balloërveld. Ik ben hier meerdere keren in augustus geweest en elke keer ben ik onder de indruk van de paarse zee van bloeiende heide. Het gebied is behoorlijk groot: het deel van het Pieterpad dat hier doorheen loopt is zo’n vijf kilometer lang. Naast de heidevelden vind je er ook grafheuvels, en met een beetje geluk kom je een van de schaapkuddes tegen die hier rondtrekken.

Zuidlaren

“Berend Botje ging uit varen. Met zijn scheepje naar Zuidlaren”, wie kent het kinderliedje niet? Het dorp Zuidlaren ligt in het noorden van Drenthe, in een groen gebied met brinkjes en eeuwenoude eiken, typisch Drents. Het centrum is gezellig, vol leuke cafés en restaurants.

Zuidlaren staat ook bekend om zijn grote paardenmarkt, die jaarlijks duizenden bezoekers trekt. Rondom het dorp liggen verschillende wandel- en fietsroutes, onder meer langs het Zuidlaardermeer. Het is een fijne uitvalsbasis om zowel de natuur als de dorpscultuur van Drenthe te beleven.

Drenthepad

Als je Drenthe écht wilt ontdekken, dan kan ik niets anders zeggen dan: loop het Drenthepad. Dit streekpad leidt je in een grote ronde langs de mooiste plekken van de provincie. In totaal is de route meer dan 300 kilometer lang, verdeeld over etappes die je los of aaneengesloten kunt lopen. Onderweg kom je langs hunebedden, heidevelden, nationale parken en karakteristieke dorpen.

Veel van de Drenthe bezienswaardigheden uit dit artikel liggen zelfs direct langs het de route. Het pad is de perfecte manier om te zien hoe veelzijdig Drenthe is, je ontdekt zowel de stille natuurgebieden als plekken vol historie. Een aanrader!